Yapı Malzemeleri Nelerdir?
Yapı malzemeleri nelerdir, bina yapımı gibi inşaat amaçlı kullanılan malzemelere genel olarak verilen adlandırmadır. Ahşap, çimento, agregalar, metaller, tuğlalar, beton, kil, inşaatta kullanılan en yaygın yapı malzemeleri. Yapı malzemeleri çeşidi projeler için maliyet hesapları ve bütçe durumlarına göre değişkenlik gösteriyor.
İnşaat sürecindeki en önemli görevlerden biri de planlı bir şekilde yapı malzemeleri seçimidir. İnşaat malzemeleri çoğunlukla yapının proje mimari tarafından tasarım aşamasında türü belirtilebilir. Ancak bu ön belirleme sadece Birim Fiyat tespiti için ön bilgi olur.
Gerçekleştirilen ön tespit malzemenin siparişi için yeterli değildir. Malzemenin kalitesi, adedi, ebadı, üretici firmanın ismi vb. operasyonların düzgün belirlenmesi gerekir. Özellikle malzemenin fiyatı ve performansı konuları için inşaatçının etkin araştırma yapması veya yaptırması gerekir.
- Ahşap :Ağaçtan elde edilen organik esaslı bir yapı malzemesidir. En eski yapı malzemelerinden birisidir. Kullanışlı ve doğal bir yapı malzemesidir. Üstünlük diğer yapı malzemelerine göre daha az niteliktedir.
- Alçı: Yapılarda kalıp çıkarma işleri için alçı taşının toz haline getirilmesinden elde edilen madde, suyla birleştiğinde sertleşme özelliği gösterir. Yapı sektöründe birçok yerde kullanılmaktadır.
- Alüminyum: Çok hafif ve kolay işlenebilir yapıya sahip bir malzemedir. Gümüş gibi beyaz renkte ve hafif bir elemandır. Kaynama noktası çok yüksektir. Isı ve elektriği iyi ileten bir maddedir. Demir ve çelikten sonra dünyada en çok kullanılan metaldir.
- Boru : Bir yerden başka bir yere sorunsuz bir şekilde sıvı, gaz vb. aktarmaya yarayan içi boş uçları açık, silindir şeklindeki maddedir. Yapı sektöründe oldukça önemli bir yere sahiptir.
- Plywood: Kalıp ve iskele platformlarından, iç bölme bina temel ve çatı kaplamalarında kullanılır.
- Aydınlatma : Bir ortam içinde bulunan nesneleri algılamamıza yetecek uygunlukta olan ışık uygulamaları aydınlatma olarak tanımlanır. Yapı sektörü geliştikçe aydınlatma teknolojileri değişmektedir hem ekonomik hem estetik olan aydınlatma sistemleri ön plana çıkmaya başlamıştır.
- Boya : Renkli bir sıvı bileşimi olan boyaları, ana maddeleri organik, metalik veya plastik esaslı pigment, bağlayıcı ve incelticilerden meydana gelir. Yapı sektöründe, malzeme yüzeylerine, korunma , süsleme ve aydınlatma amaçları ile kullanılır.
- Cam : Silisli kumun potas veya soda ile karıştırılıp yüksek dereceli sıcakta eritilmesiyle elde edilir. Su geçirmez, sert, saydam, kolay kırılan bir maddedir. İnşaat sektöründe uzun zamandır yoğun bir şekilde kullanılır.
- Çimento: Bağlayıcı malzeme olarak yaygın olarak kullanılan bir maddedir. Toz grubuna giren çimento, su ile birleştirildikten sonra bağlayıcı özelliği kazanır. Katılaşma koşullara bağlı olarak değişkenlik gösterir. İnşaat sektörünün değişmez yapı malzemelerindendir. Çimentonun dört türü vardır. Bunlar; puzolonik çimento, portland kompoze çimento, portland çimento ve beyaz çimentodur. Portland çimento en yaygın olarak bilinen ancak üretimi maliyeti yüksek olduğu için özel istek üzerine üretilen çimento türüdür. Genellikle yüksek yapılar, yer betonları ya da köprülerde kullanılır. Puzolon katkılı çimentoların bağlayıcılık özelliği az olan çimento türüdür.
- Demir-Çelik : Binaların yapısal bileşeni için önemli malzeme olup inşaat sektörünün bel kemiğidir. Betonarme, beton ile çeliğin birlikte kullanıldığı kompozit bir maddedir. Bu malzemede basınç gerilmesine beton tarafından karşı konurken, çelik demir çubuklar ise çekme gerilmelerini karşılar.Betonarme yapılarda kayma vb. gerilmeleri karşılamak için betonun içine koyulan özel olarak şekillendirilmiş maddelere denir. Demir ve çelikler ise yarı çaplarına göre adlandırılırlar. Bunların da kullanım alanları yapılara göre değişiklik göstermektedir. Bunlar genellikle her yapıda kullanılan malzemelerdir. Bunların yanı sıra özel yapılarda kullanılan özel malzemeler de bulunmaktadır.
- Betopan: Çimento ve ağacın fonksiyonlarını içerisinde barındıran, farklı yapı fonksiyonları için kullanılabilen inşaat levhasıdır. Ayrıca betopan sağlığa zararlı bir madde içermemektedir. Ses ve ısı yalıtımı sağlar.
- Doğal Taşlar: Minerallerin bir araya gelmesiyle oluşan topluluklardır. Yapı işlerinde kullanılmaya elverişli taşlara doğal yapı taşları denilmektedir. Genellikle temellerde, duvarlarda, zemin, çatı kaplamalarında yoğun bir şekilde kullanılmaktadır.
- Gaz Beton: Diğer yapı malzemelerine göre daha hafif olan bir yapı malzemesidir. Yaklaşık olarak %85’ı basınçlı hava bulunan gözeneklerden oluşmaktadır. Çok amaçlıdır ve geniş bir kullanım alanına sahiptir.
- Hazır Beton: Yüksek basınç dayanımına sahip olan dayanıklı bir malzemedir. Agrega, çimento, suyun karıştırılmasıyla istenilen kalıbın şeklini alan kompozit bir yapı malzemesidir.
- Isıtma, Soğutma, Havalandırma: Yapı sektöründe klima, ısınma tesisatı vb. insanların evinde daha rahat yaşayabilmeleri için yaşanılan iklimlere göre tasarlanan yapılara bu sistemlerin entegre edilmesi gereklidir.
- Çatı: Yapıların üst kısımları dışardan gelen rüzgar, yağmur, kar gibi etkenlerden koruyan elemanlara çatı denmektedir. Genelde ahşap, çelik ve betonarmeden yapılmaktadır.
- Kireç: Su ile karıştırıldığında kuruduktan sonra katılaşma özelliği gösteren, kireç taşının pişirilmesiyle meydana gelen beyaz renkli bağlayıcı bir maddedir. Yapı sektöründe birçok alanda kullanılır.
- Plastik: Plastik ihtiyacı doğada karşılanacak bir şey değildir. Çeşitli elementlerin birleştirilmesiyle meydana gelir. Plastikler istenilen şekilde kalıplanabilir ve şekil verilebilir. Yapı sektöründe su tesisatı, plastik yer döşemeleri, PVC yer döşemeleri vb. malzemelerde kullanılır.
- Seramik: Bir yada daha fazla metalin metal olmayan bir elementin yüksek sıcaklıkta bir araya getirilmesiyle oluşan inorganik bileşiktir. Genel kullanım alanları; Tuğla, Fayans, Kiremit, Porselen vb.
- Tuğla ve Kiremit : Kil bazlı toprağın pişirilip kurutulmasıyla meydana gelen bir yapı malzemesidir. Bağlayıcı maddeler ile birbirlerine tutturularak duvar inşasında kullanılır. Tuğlalara genellikle boyutlarına göre adlandırılır. Bunun yanı sıra yığma, baca tuğlası, kare baca tuğlası, asmelon tuğla olarak da türleri vardır.
- Yalıtım Malzemeleri: Günümüzde yapılarda; ısı yalıtımı, su yalıtımı, ses yalıtımı, çatı yalıtımı, vb. uygulamalar ile ciddi enerji tasarrufu sağlanabilmektedir. Ülkemizdeki bazı ısı yalıtım malzemeleri; Camyünü, Taşyünü, EPS ve XPS yalıtım malzemeleri.
İçindekiler
Yapı Malzemeleri Nedir?
Yapı malzemeleri nedir, bir yapıyı monte etmek için sarfedilen rastgele bir maddedir. İnşaat pazarında her ölçekteki projeler için elverişli olan türlü yapı malzemeleri çeşitleri vardır. Her yapı malzemesi, türlü programlar için elverişli duruma getiren eşsiz özelliklere sahiptir. İster yeni bir yapı inşa ediyor olun, ister bir ev geliştirme projesi üstleniyor olun, bu esas inşaat malzemeleri yapı projeniz için faydalı olur.
İnşaat Malzemelerinin Özellikleri
- Fiyatının uygun, ödeme şartlarının cazip
- Firesiz
- Kalitesi ve Performansı yüksek
- Kolay sağlanan, saklanabilen
- Garanti süreçleri uzun
- Şartnameler Uygun
Yapı Malzemeleri Çeşitleri
Şantiyelerde kullanılan birçok inşaat malzemesi bulunmaktadır. Bunlardan bazıları yapı temelinde, taşıcısı sistemlerde, yalıtım malzemeleri olarak, çatı kaplama malzemeleri olarak kullanılmaktadırlar.
En çok kullanılan Yapı Malzemeleri ise şöyledir;
- Aleminyum
- Tuğla
- Seramik
- Çimento
- Beton
- Plastik
- Cam
- Kağıt
- Çelik
- Taş
- Ahşap
Güçlü, hafif, işlenebilir bir metal olan aliminyum, pencere çerçeveleri, pervazlar ve dış duvar panelleri için kullanışlıdır. Tuzlar, cılız kimyevi dirence sahip alüminyumu korozyona uğratır, bu nedenle aliminyum boru kullanmaktan kaçının. Tuğlalar harçla birbirine bağlanmış dikdörtgen bloklardır. Tuğlalar geleneksel olarak kurutulmuş kilden yapılmış olsa dahi, türlü malzemelerden oluşabilirler. Tuğlalar epey yüksek bir basınç dayanımına ve ısı direncine sahiptir, fakat düşerse kolaylıkla kırılabilirler. Tuğlaların birtakım süregelen kullanımları arasında duvarlar, şömineler ve kaldırımlar yer alır. Yirminci yüzyıldan başlayarak, depremler esnasında parçalanma eğilimleri sebebiyle yeni tuğla duvarların inşası azalmıştır. Bununla beraber, tuğla estetiğini seviyorsanız, çelik çubuklarla güçlendirdiğiniz sürece çağdaş binalarda kullanmak hala güvenlidir.
Mineral karışımından yapılmış ve epey yüksek sıcaklıklarda ateşlenen seramikler sağlam, yangına sağlam ve suya sağlam yapı malzemeleridir. Seramik için sık kullandığı mutfak tezgahı, küvet, lavabo, fayans, çatı, şömine ve baca vardır. Beton karışımı, karakteristik olarak Portland çimentosu ile birbirine bağlanmış moloz, çakıl ve kum içeren süregelen bir yapı malzemesidir. Bu kompozit gereç yüksek basınç dayanımına ve yüksek termal kütleye sahipken, düşük gerilme mukavemeti çoğunlukla extra takviyeye gereksinim duyduğu manasına gelir. Taşıyıcı duvarlar için, çekme mukavemeti gerçekleştiren inşaat demiri—dikey çelik çubuklarla beton blokları güçlendirin.
Beton, fayans harcı, mefruşat, duvarlar, destekler, temeller, kaldırımlar, yollar ve barajlar gibi toplu yapılar için yararlıdır. Beton konstrüksiyon, çimento üretmek için lazım olan kalsinasyon prosedürü sebebiyle sera gazı emisyonlarının mühim bir kaynağıdır.
Doğal Yapı Malzemeleri
Doğal yapı malzemelerini aşağıdaki gibi listeleyebiliriz.
- Kerpiç: Kerpiç, günümüzde kullanılmakta olan en eski yapı malzemelerinden biri olmaya devam ediyor. Yapısal olarak kendisine ek güç katmak için su ve bazen de diğer liflerle karıştırılmış topraktan oluşur. Daha sonra, çoğunlukla tuğla gibi istenen şekle göre güneşte kurutulur ve yığma bir duvar oluşturmak için bir çamur harcı ile istiflenir.
- Saman Balya: Saman balya binası Amerika Birleşik Devletleri’nin Güneybatı bölgelerinde neredeyse ana akım haline gelmiş durumda. Saman, şaşırtıcı bir şekilde yangına dayanıklı olmak da dahil mükemmel yalıtım özelliklerine sahip yenilenebilir bir kaynaktır. Saman balyası ayrıca ahşap çerçeve içlerine dolgu olarak kullanılabilirken, aynı zamanda çatının ağırlığını taşımak için gerekli yük taşıma kapasitesine de sahiptir.
- Ahşap: Ahşap, en sık kullanılan yapı malzemelerinden biri olmaya devam ediyor. Bununla birlikte, inşaat amaçlı kullanımlar için, ahşap yenilenebilir ve sürdürülebilir yönetmeliklere uygun temin edilmeli. Ahşap yapısal olarak iş gördüğü strüktürel çerçeveler haricinde kaplama ya da dekoratif amaçlar için de kullanılabilir.
- Bambu: Bu sürdürülebilir malzeme hızlı büyüyor ve ağırlığına göre güçlü nitelikler taşıyor. Aynı zamanda esneklik özellikleri anlamında da önem kazandığından, inşaat demirlerine alternatif bir yedek yaklaşım sağlayabilir, saman balyası binalarda balyaları birbirine istiflemek/sabitlemek amaçlı kullanılabilir.
- Taş: Duvarcılık insanlık tarihinin en eski yapı malzemelerinden biri. Tuğla ve taş; temeller, zeminler, duvarlar, yürüyüş yolları ve peyzaj düzenlemeleri için kullanılabiliyor.
- Kum Torbası: Ordu tarafından uzun süredir kullanılan bu yapım tekniği, özellikle sellere karşı güçlü bir koruyucu bariyer sağlıyor. Şiddetli hava koşullarına direnen masif yapılara uygun bir malzeme.